شناسایی و تحلیل پیشران‌های توسعه کشاورزی حفاظتی در ایران

کشاورزی حفاظتی به‌عنوان رویکردی چندبعدی در راستای استفاده پایدار از منابع آب و خاک و دستیابی به تولید پایدار شناخته شده است.پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل پیشران ­های توسعه کشاورزی حفاظتی در ایران به روش آمیخته اکتشافی انجام شد. در بخش کیفی، ۴۷ پیشران در قالب هشت گروه اصلی به روش تحلیل محتوای منابع و داده­ های حاصل از۳۲ مصاحبه نیمه ساختار یافته با صاحب­ نظران کشاورزی حفاظتی شناسایی شدند. سپس به‌منظور تأیید پیشران­های شناسایی شده از روش تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم استفاده شد. جامعه آماری این بخش، اعضا کمیته­ های فنی، اعضا پایگاه ­های تحقیقاتی کاربردی و آموزش و ترویج کشاورزی حفاظتی و کارشناسان اجرایی سازمان­ های جهاد کشاورزی بودند که با استفاده از فرمول کوکران نامحدود و روش نمونه‌گیری غیر تصادفی هدفمند، ۲۶۴ تن انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌ای که برمبنای نتایج مرحله کیفی طراحی شده بود، گرد‌آوری شد. روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان و پایایی آن به وسیله ضریب آلفا کرونباخ تأیید شد (0/87 تا 0/92). مقادیر شاخص­ میانگین واریانس استخراج شده (AVE) برای هر یک از سازه­ های مدل، بیشتر از 0/5 و مقادیر ضریب پایایی ترکیبی (CR)، بیشتر از 0/7 بدست آمد که نشان دهنده عملکرد مناسب بخشاندازه­ گیریمدلاست. بر اساس نتایج بدست آمده،عوامل فرهنگ ­سازی در سطح ملی و محلی، نهادی، سیاست‏ گذاری و برنامه­ ریزی، مداخلات بازار و زیرساختی، آموزشی و ترویجی، حمایتی و تحقیق و توسعه به ترتیب مؤثرترین پیش برنده‌های توسعه کشاورزی حفاظتی هستند.